Bezoekersvraag

Kennisbank

Productieproces paardenvoer

Hoe wordt paardenvoer gemaakt? Om het antwoord op deze vraag te geven is VoerVergelijk op bezoek geweest bij de grootste mueslifabriek van Europa in Heijen(Noord-Limburg) waar productmanager Rob Krabbenborg de productielocatie van Pavo paardenvoer heeft laten zien.

Nederland kent drie grote producenten van paardenvoer, nl. Pavo, Havens en Subli. In totaal zijn er ongeveer 50 producenten actief op de Nederlandse markt, waarvan de meeste voornamelijk de regionale markt bedienen. 

Voorheen werden in Nederland voornamelijk brokken gevoerd, maar de populariteit van muesli’s neemt steeds meer toe. Inmiddels is de afzet van Pavo zakgoed ca. 25% muesli t.o.v. 75% brokken. Muesli’s worden ook geleverd in de silo (grote bedrijven), maar daar ligt het percentage veel lager (met 2%). Het voordeel van muesli’s is dat het paard hier beter op moet kauwen. Lees meer over het verschil tussen brok en muesli

Het productieproces van brokken en muesli’s is redelijk vergelijkbaar. Het grootste verschil is dat de grondstoffen voor brokken na het mengen worden gemalen in plaats van dat deze intact blijven. Door het verschil in productieproces worden deze twee producten ook op verschillende productielijnen geproduceerd.

Stroomdiagram: Productieproces brok en muesli

Grondstoffen
De meeste grondstoffen voor paardenvoer zijn afkomstig uit Frankrijk, Spanje en Duitsland, aangezien de granen in Nederland vanwege de weersomstandigheden niet altijd van de beste kwaliteit zijn.

Grondstoffen voor paardenvoer worden per bAanvoer grondstoffen per vrachtwagenoot of vrachtwagen aangevoerd. Van iedere binnenkomende partij grondstoffen wordt een monster genomen. Dit monster gaat vervolgens naar het laboratorium om onderzocht te worden op DS-gehalte, eiwit-, zetmeel- en Referentiemonsters van grondstoffenruwe celstofgehalte om de voedingswaarde van de grondstof te bepalen. Ook wordt er gecheckt op vermenging met andere producten die er niet in horen te zitten. Alle monsters van grondstoffen worden minimaal een half jaar bewaard. Als er klachten op problemen zijn kunnen de grondstoffen naderhand nogmaals gecheckt worden. 

De grondstoffen zijn over het algemeen al bewerkt voordat ze op de fabriek aankomen. De meeste muesli’s bevatten bewerkte granen, bijvoorbeeld geplette en gepofte granen. Pavo maakt heel veel gebruik van geëxpandeerde en gepofte grondstoffen, zodat een paard het zetmeel gemakkelijker kan verteren. Lees meer over de bewerking van grondstoffen

Ook worden grondstoffen soms al voor aanvoer in de fabriek gereinigd, geschoond en soms behandeld tegen ongedierte (zoals bijvoorbeeld Spelt). Spelt is een zeer mooie grondstof voor paardenvoer, maar is wel meer gevoelig voor mijt. Daarom worden al voorzorgsmaatregelen genomen voordat het product bij de fabriek aankomt. 

Productie
De grondstoffen voor paardenvoer komen in grote grondstofsilo’s of in kleinere grondstofcellen terecht. Voor elk paardenvoer bestaat een apart recept. De computer doseert uit elke grondstofsilo de hoofdgrondstoffen zoals in het recept beschreven staat. Omdat bijna alles computer gestuurd is, zijn er in de hele fabriek maar één tot twee personen nodig om het voer te maken. Alleen het bijmengen van vitaminen en mineralenmengsels (premixen) gebeurt in veel fabrieken handmatig.

In de mueslifabriek worden ca. 10 batches per uur geproduceerd, wat neerkomt op 7.500 kg muesli (375 zakken) per uur. De brokkenfabriek heeft een veel grotere capaciteit. Deze produceert ca. 15.000 kg brokken per uur.

Naast de 5 grote silo’s voor hoofdgrondstoffen zijn er nog 47 cellen voor overige grondstoffen. Vanuit de silo’s en cellen worden de grondstoffen gewogen en naar de menger gevoerd. In de menger wordt het product gemengd en hier worden ook eventuele vloeistoffen toegevoegd, zoals melasse en olie. Na een zeer korte mengtijd (ongeveer 15-20 seconden) is het product klaar om verpakt te worden in zakken.

Verpakkingen
Levering van paardenvoer kan in silo, big boxen of als zakgoed. Bij grotere paardenhouders, maneges en pensionstallen (vanaf ca. 15 – 20 paarden) wordt het voer meestal in de silo geleverd. Omdat een siloauto moet rijden vanaf de productielocatie naar de klant wordt dit met grotere hoeveelheden steeds voordeliger. Tot een afstand van 250 km is het interessant om met een siloauto te rijden, daarna worden de transportkosten erg hoog.

Big Boxen is voer in een voordeelverpakking, bestemd voor paardenhouders met meer dan 10 paarden.

Verreweg het meeste paardenvoer wordt verkocht in zakgoed via fouragehandelaren of bijvoorbeeld Boerenbond/Welkoop winkels. Zakgoed is verkrijgbaar in diverse maten en materialen. Vanaf half mei, 2011 zal Pavo overstappen van plastic zakken naar drielaags papieren zakken. Duurzaam ondernemen en minder afvoerkosten van de verpakking zijn hier enkele redenen van. Ook zullen de verpakkingen kleiner worden. De verpakking van de brokken wordt 20 kg in plaats van 25 kg en de muesli’s zullen 15 kg worden in plaats van 20 kg. De belangrijkste reden daarvoor is dat het wettelijk niet toegestaan is veel te tillen met zware zakken.

Afzakken
In de afzaklijn worden de zakken automatisch afgevuld op het juiste gewicht. De machine pakt een zak van de stapel, vult deze af, naait de zak dicht en plaatst een etiket op de zak.

Sinds kort maakt Pavo gebruik van een speciale etiketteermachine die op iedere zak een uniek nummer zet, zodat niet alleen elke productiebatch getraceerd kan worden, maar ook elke zak. Lees meer over etikettering van paardenvoeders. Tevens wordt er van elke batch (750 kg) een monster bewaard en brokken worden in het proces getest op hardheid.

Als de zak afgevuld is wordt deze vervoerd naar de stapelaar. Die pakt iedere zak apart op en stapelt de zakken keurig op elkaar. Op iedere pallet wordt een kartonnen vel geplaatst, alvorens de zakken erop gelegd worden. Aan de hele afzaklijn komen geen handmatige handelingen te pas.

Er wordt alles aan gedaan om het product netjes in de winkel en bij de klant te krijgen. Pavo is bezig met  ontwikkeling van een palletwasstraat, zodat de plastic pallets die zij gebruiken ook altijd brandschoon zijn. 

Hygiëne
Drie keer per jaar wordt de hele fabriek begast en de omloopsnelheid in een silo is maximaal één maand. De silo’s worden twee keer per jaar grondig gereinigd. Hier komt geen water aan te pas maar reiniging gebeurt hoofdzakelijk met luchtdruk, om schimmelvorming te voorkomen.

Indien wordt overgeschakeld op een ander product, dan wordt de eerste 500 kg van de nieuwe batch niet afgezakt om vermenging van producten te voorkomen.

Kwaliteit
Vrijwel alle producenten van paardenvoer zijn GMP gecertificeerd.  Pavo is als enige sinds 2004 HACCP-Food gecertificeerd. Dit houdt in dat Pavo paardenvoer voldoet aan de eisen die aan humane voedingsproducten worden gesteld. Lees meer over kwaliteitsystemen voor paardenvoer


Wilt u zelf ook eens een kijkje komen nemen in de grootste muesli fabriek van Europa? Voor groepen (van minimaal 25 paardenhouders) verzorgt Pavo (kostenloos) een inleiding en een rondleiding door de fabriek. Interesse? Neem contact op met het Pavo groomingteam via Telnr: 0485 - 589933 of E-mail: info@pavo.nl