Lijnzaad is het platte zaadje van de vlasplant. Lijnzaad zou ontstekingsremmend werken en werkt laxerend bij verstoppingen. Het bevat veel olie en zorgt voor een mooie glanzende vacht bij je paard. Lijnzaad bevat onverzadigde vetzuren en vetoplosbare vitaminen die een gunstige invloed hebben op de groei, het haarkleed en de conditie van het paard. Lijnzaad dient eerst gekookt te worden alvorens het te voeren i.v.m. het giftige blauwzuur.

Granen bevatten veel energie maar bevatten weinig vitaminen en mineralen. Granen hebben een scheve calcium/fosforverhouding. Lees hier meer over de juiste calcium/fosfor verhouding. Het eiwitgehalte van granen is redelijk, maar de kwaliteit is matig. De meest gangbare granen en graanproducten die aan paarden gevoerd kunnen worden zijn: haver, gerst, tarwe, spelt en maïs.  

Werking Calcium is belangrijk voor gezonde botten (deze bevatten ongeveer 35% calcium), goed functioneren van de spieren, goed functioneren van celmembranen en de regulatie van een groot aantal enzymen. Hoewel calcium en groot aantal functies vervult in het lichaam, is 99% van het in het lichaam aanwezige calcium in het bot vastgelegd.

Behoefte De dagbehoefte aan calcium verschilt per situatie (onderhoud, arbeid, dracht, groei, lactatie) van 0,05 tot 0,12 gram per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte Tekort en overschot Een tekort aan calcium kan kreupelheid, vervormingen in het skelet, osteoporose, botbreuken en minder goed functioneren van het zenuwstelsel tot gevolg hebben. De meeste rantsoenen bevatten genoeg calcium, omdat hooi rijk is aan calcium, maar een calciumtekort kan ook veroorzaakt worden door een overmaat aan fosfor of magnesium. Deze mineralen maken namelijk allemaal gebruik van hetzelfde transportmechanisme. Daarom is het van belang om de verhoudingen tussen deze mineralen goed in het oog te houden: een verhouding van 1,5:1:1 (Ca:P:Mg) is ideaal. De efficiency van de absorptie van calcium in het lichaam lijkt af te nemen naarmate een paard ouder wordt, vanaf 75% bij jonge paarden tot 50% bij oudere paarden.

Werking Fosfor is, net als calcium, een belangrijk bestanddeel van de botten, welke voor 14% uit fosfor bestaan. De belangrijkste rol van fosfor is echter als onderdeel van adenosine di- en trifosfaat (ADP en ATP), moleculen die dienen als uiteindelijke energiebron voor alle cellen en lichaamsprocessen. Verder is fosfor betrokken bij de aanmaak van DNA en als bestanddeel van celmembranen.

Behoefte De dagbehoefte aan fosfor verschilt per situatie (onderhoud, arbeid, dracht, groei, lactatie) van 0,037 tot 0,08 gram per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte

Tekort en overschot Fosfor concurreert met calcium voor opname in het bloed. Fosfor is hierin sterker dan calcium, waardoor een overschot aan fosfor kan leiden tot een calciumtekort, ook al zit er voldoende calcium in de voeding. Daarom is het van belang om de verhoudingen tussen deze mineralen goed in het oog te houden: een verhouding van 1,5:1: (Ca:P) is ideaal, maar een verhouding tot 1:1 is mogelijk. Het belangrijkste is dat het rantsoen niet meer fosfor dan calcium bevat. Een fosfortekort in het rantsoen leidt vooral tot skeletproblemen, omdat de benodigde fosfor eerst uit de botten gehaald wordt.

Werking Magnesium kent een groot aantal belangrijke functies in het lichaam. Zo is het onmisbaar in de spieren, waar het een bestanddeel is van een enzym wat bindt aan ATP (zie fosfor) en zorgt voor de energieoverdracht in de spiercellen. Magnesium wordt als zowel magnesiumoxide als magnesiumcitraat in paardenvoeding gebruikt. Magnesiumoxide is goedkoop en wordt relatief slecht geabsorbeerd en kan laxerend werken. Magnesiumcitraat is een beter keuze, vanwege de hogere opneembaarheid.

Behoefte De dagbehoefte aan magnesium verschilt per situatie (onderhoud, arbeid, dracht, groei, lactatie) van 0,015 - 0,030 gr per kg lichaamsgewicht. Calcium en magnesium gebruiken hetzelfde absorptiemechanisme in de darm. De minimale verhouding Ca:Mg is 1:0,5. Lees meer: Dagbehoefte Tekort en overschot Een magnesiumtekort veroorzaakt problemen zoals nervositeit, spiertrillingen en ataxische symptomen. Een magnesiumoverschot wordt uitgescheiden.

Werking Natrium is een belangrijke elektrolyt, die een paard verliest in urine en zweet. Het speelt een enorm belangrijke rol in het handhaven van de zuur-base balans, de regulatie van het vochtgehalte in en buiten de cellen en is noodzakelijk voor een goede celfunctie in alle soorten cellen, maar voornamelijk in zenuwcellen. Verder zorgt het voor het transport van o.a. glucose en aminozuren, die zonder de hulp van natrium geen celmembraan kunnen oversteken. Doordat natrium met zweet verloren gaat, hebben vooral paarden die veel arbeid verrichten een hoge natriumbehoefte.

Behoefte De dagbehoefte aan natrium verschilt per situatie (onderhoud, arbeid, dracht, groei, lactatie) van 0,02 - 0,08 gr per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte. Tekort en overschot De opname van natrium is het lichaam is relatief hoog met 75 - 95%. Natrium is een van de enige mineralen waarvan een paard weet of hij hier extra van nodig heeft. Een natriumtekort uit zich daarom in likken (aan handen, muren, tralies, grond, etc.). Een natriumoverschot is onwaarschijnlijk wanneer een paard genoeg water tot zijn beschikking heeft, waarmee hij een teveel aan natrium kan uitplassen. Veel voeders bevatten minder dan 0,1% natrium, wat minder is dan benodigd. Om deze reden zouden paarden altijd de beschikking moeten hebben over een liksteen of extra zout aan het rantsoen toegevoegd worden. Zout bevat 40% natrium en 60% chloride.

Werking Koper is een bloedbestanddeel en is een bestanddeel in verschillende enzymen die van belang zijn voor de synthese van bindweefsel en het mobiliseren van opgeslagen ijzer. Daarnaast speelt koper een rol bij de pigmentering van haar en de botstofwisseling. Voor drachtige merries lijkt het belangrijk te zijn om aan het einde van de dracht meer koper te verstrekken, om zodoende het veulen reserves aan koper op te laten bouwen. Dit zou bijdragen aan het voorkomen van osteochondrose. Echter is hier weinig wetenschappelijke onderbouwing voor.

Behoefte De dagbehoefte aan koper verschilt per situatie (onderhoud, arbeid, dracht, groei, lactatie) van 0,2 - 0,25 mg per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte Tekort en overschot Een tekort aan koper kan kwetsbare botten, OCD en storing in botvorming bij veulens tot gevolg hebben. Paarden kunnen een overmaat aan koper relatief goed verdragen. De opname van koper kan negatief worden beïnvloed door een overmaat aan zink.

Werking IJzer komt voor in hemoglobine (eiwit in het bloed welke de rode kleur aan rode bloedcellen geeft), myoglobine (zuurstofbindend eiwit in spieren) en verschillende enzymen. Ijzer speelt een zeer belangrijke rol in zuurstofopname en transport in het bloed.

Behoefte De dagbehoefte aan ijzer verschilt per situatie (onderhoud, arbeid, dracht, groei, lactatie) van 0,8 - 1 mg per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte

Tekort en overschot De ijzeropname wordt verminderd door een overmaat aan cadmium, kobalt, koper, mangaan en zink. Een tekort aan ijzer kan bloedarmoede en verminderd presteren van sportpaarden op hoog niveau tot gevolg hebben. IJzertekorten zijn echter niet waarschijnlijk, zeker wanneer je paard buiten kan grazen. Jonge veulens zijn gevoeliger voor een overmaat aan ijzer en kan zelfs giftig zijn wanneer een ijzersupplement wordt gegeven. IJzerinjecties kunnen ook voor volwassen paarden dodelijk zijn. Geef dus enkel in overleg met je dierenarts extra ijzer aan je paard.

Werking Zink is aanwezig in meer dan 100 enzymen. Daarnaast bevatten huid, lever, botten en spieren ook zink en komt het slecht in kleine hoeveelheden voor in bloed, melk, longen en de hersenen. Behoefte De dagbehoefte aan zink is 0,8 mg per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte Tekort en overschot Het is belangrijk de verhouding tussen koper en zink in de gaten te houden, omdat zink gebruik maakt van hetzelfde transport mechanisme als koper. Een overmaat aan zink kan dus leiden tot een tekort aan koper, omdat koper niet kan worden opgenomen. Een overmaat aan zink hoopt over het algemeen niet op in het lichaam en is één van de minst giftige sporenelementen. Een tekort aan zink verminderd de eetlust, vertraagd de groei van jonge paarden en kan leiden tot huidafwijkingen. Tekorten aan zink komen echter zelden voor.

Werking Mangaan is essentieel voor koolhydraat- en vetstofwisseling en voor de synthese van chondroétinesulfaat, wat essentieel is voor de vorming van kraakbeen. Behoefte De dagbehoefte aan mangaan is 0,8 mg per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte Tekort en overschot De gevolgen van zowel een overmaat als tekort zijn niet vastgelegd. Mogelijk kan een tekort leiden tot misvorming van de benen of aangeboren vreemde stand van gewrichten. Mangaan is één van de minst giftige sporenelementen. Een overmaat aan mangaan kan wel de opname van fosfor belemmeren.

Werking Selenium is een antioxidant en speelt samen met vitamine E een rol bij de spierstofwisseling en bescherming van lichaamscellen. Speelt een rol bij groeihormonen. Selenium en vitamine E functioneren het beste in combinatie als de juiste hoeveelheden gevoerd worden. Behoefte Basisbehoefte per dag: ca. 0,002 mg per kg lichaamsgewicht. Lees meer: Dagbehoefte Tekort en overschot Een tekort aan selenium kan verminderde weerstand, verminderde groei, stijfheid of lusteloosheid tot gevolg hebben. Seleniumtekorten in het gras/hooi komen nogal eens voor op zandgronden. Op kleigronden is dit minder van toepassing. Een overschot aan selenium is zeer giftig. Een acuut selenium overschot kan leiden tot zweten, trillen, koliek, diarree en verhoogde hartslag en ademhaling. Een chronische seleniumoverschot kan leiden tot haarverlies, met name in de manen en staart en loslaten van de hoef. Toxische waarden zijn gemeten bij 2 mg/kg droge stof.

Werking Jodium heeft maar één rol en wordt gebruikt voor de vorming van het schildklierhormoon dat de stofwisseling regelt. Behoefte Basisbehoefte per dag: ca. 0,007 mg per kg lichaamsgewicht. Voorbeeld: paard van 600 kg heeft (0,007 x 600=) 4,2 mg jodium per dag nodig afkomstig uit het totale rantsoen. Werkende paarden: 0,007 mg per kg, Dracht(laatste 3 mnd): 0,008 mg per kg, Lactatie(eerste 3 mnd) 0,007 mg jodium per kg lichaamsgewicht. Lees meer: dagbehoefte Tekort en overschot De meeste paardenvoeders bevatten niet zoveel jodium, waardoor een jodiumtekort kan ontstaan met een normaal rantsoen. Door een zoutblok te geven waaraan jodium is toegevoegd kun je een tekort gemakkelik voorkomen. Ook zeewier bevat veel jodium. Een jodiumtekort bij de merrie kan bij veulens een vergrote of minder functionerende schildklier tot gevolg hebben. Doodgeboren of zwakke veulens, OCD, ruw haar en haaruitval kunnen ook een gevolg zijn van tekort aan jodium. Een overschot aan jodium is giftig. Hoeveelheden van 40 mg per paard per dag zijn giftig.

Werking Kobalt is onderdeel van vitamine B12. Activiteit van enzymen, bloedvoorziening, ontwikkeling van de opperhuid en groeiregulatie. Behoefte Basisbehoefte per dag: ca. 0,001 mg per kg lichaamsgewicht. Lees meer: dagbehoefte Tekort en overschot Er zijn geen negatieve gevolgen bekend van een kobalt tekort of overschot.

Vitamine A is van belang bij de opbouw en bescherming van de huid, als groeifactor en voor de vruchtbaarheid. Tevens voor de bescherming van de huid en weerstand. In winterrantsoenen wordt veiligheidshalve synthetische Vitamine A aan het krachtvoer toegevoegd in verband met mogelijke tekorten doordat paarden geen verse groenvoeders tot hun beschikking hebben. Basisbehoefte per dag: ca. 30 IE per kg lichaamsgewicht. Voorbeeld: paard van 600 kg heeft (30 x 600=) 18000 IE Vitamine A per dag nodig afkomstig uit het totale rantsoen. Werkende paarden: 45 IE per kg, Dracht(laatste 3 mnd) en lactatie(eerste 6 mnd) 60 IE Vitamine A per kg lichaamsgewicht. Bron: NRC Nutrient Requirement for Horses 2007. Lees meer over vitamine A voor paarden

Vitamine E is een antioxidant. De behoefte aan Vitamine E is vooral belangrijk voor jonge snelgroeiende paarden, paarden met zware arbeidsprestaties en drachtige merries. Speelt een rol bij de celstofwisseling, gezondheid, weerstand en functioneren van de spieren. Werkt ter ondersteuning van het spierstelsel en herstelvermogen bij paarden die topprestaties moeten leveren. De behoefte aan Vitamine E wordt verhoogd bij een rantsoen met meer dan 200 ml olie per dag of een laag gehalte aan selenium. Vitamine E beschermt als anti-oxidant het ranzig worden van vetzuren. Groenvoeders en granen bevatten veel Vitamine E. Aan het einde van de winter bevatten hooi en kuil nog maar weinig vitamine E en is extra aanvulling in het rantsoen gewenst. Basisbehoefte per dag: ca.1 mg per kg lichaamsgewicht. Voorbeeld: paard van 600 kg heeft (1 x 600=) 600 mg Vitamine E per dag nodig afkomstig uit het totale rantsoen. Werkende paarden: 1,6 - 2 mg per kg, Dracht(laatste 3 mnd): 1 mg per kg, Lactatie(eerste 6 mnd) aflopend van 2 mg Vitamine E per kg lichaamsgewicht. Bron: NRC Nutrient Requirement for Horses 2007. Lees meer over vitamine E voor paarden

Vitamine C, ook wel Ascorbinezuur. Anti-oxidant en helpt om beschadigingen in lichaamscellen te voorkomen. Kan het paard zelf aanmaken waardoor extra dosering in meeste gevallen niet noodzakelijk is. Oudere paarden kunnnen minder Vitamine C aanmaken in de lever, waardoor aanvulling nodig is. Vitamine C heeft een stimulerende werking op het spiermetabolisme. Extra vitamine C is belangrijk bij stress-situaties, gezondheid, weerstand. Lees meer over vitamine C voor paarden