Best beoordeeld

Gemiddeld cijfer van minimaal 20 beoordelingen per product.

Nieuwste producten

Feiten en fabels over lijnzaad




Lijnzaad wordt door veel paardenhouders bijgevoerd en wordt ook veel gebruikt als grondstof in brok, muesli of slobber. Lijnzaad kan in verschillende vormen worden toegepast: lijnzaadolie of -granulaat, maar ook hele zaadjes worden gebruikt, gemalen, gekookt of rauw. Over wat het beste is zijn de meningen verdeeld.

Wat is lijnzaad?

Lijnzaad komt van de vlasplant. Deze plant krijgt paars-blauwe bloemen en wanneer deze uitgebloeid zijn blijft er lijnzaad over. Van kern van de vlasplant wordt het vlas gemaakt wat wordt gebruikt als stalbedekking. Canada is de grootste producent van lijnzaad, door het koele klimaat groeit de vlasplant hier erg goed. Lijnzaad bevat ca. 30 - 40% olie en minstens 20% eiwit. De olie bestaat uit 80 - 90% onverzadigde vetzuren.

Waarom lijnzaad?
Lijnzaad staat bekend om haar gezondheidsbevorderende werking. Het bevat veel essentiële omega-3 vetzuren(ca. 40 - 60%) die een ontstekingsremmend effect hebben en weinig voorkomen in een gemiddeld rantsoen met ruwvoer en krachtvoer. . Het kan helpen bij zomereczeem, artritis, luchtwegproblemen en pijn en stimuleert het immuunsysteem. Daarnaast kan het helpen bij een glanzende vacht. Verder heeft het een positief effect op het maagdarmslijmvlies en gaat een paard er mooi van glanzen. Het laxerend effect wat aan lijnzaad wordt toegeschreven valt bij kleine hoeveelheden te verwaarlozen en is voornamelijk gebaseerd op het hoge gehalte aan slijmstoffen. De slijmstoffen trekken water aan, waardoor het volume toeneemt en de darmbeweging wordt bevorderd. Soms wordt het gebruikt om zand uit de darmen te verwijderen, maar in dat opzicht heeft lijnzaad geen betere werking dan psylliumvezel, een scheut plantaardige olie of dagelijks een goede hoeveelheid ruwvoer.

Kan lijnzaad gevaarlijk zijn?
Lijnzaad bevat cyanogene glycosiden (linamarine) die, wanneer ze in contact komen met bepaalde enzymen die eveneens in het zaadje zitten, blauwzuurgas vormen. Bij opname blokkeert blauwzuur de stofwisseling van het paard en het kan in kleine hoeveelheden al dodelijk zijn. Bij het gebruik van hele zaadjes wordt vaak aangeraden het lijnzaad minimaal een uur in ruim water (ca. 1 deel lijnzaad op 4 delen water) te koken, om het blauwzuur te laten vervliegen. Er zijn ook mensen die zeggen dat koken onnodig is (bij gebruik van kleine hoeveelheden), omdat de enzymen door de lage zuurgraad in de maag al worden afgebroken en daardoor sowieso niet meer kunnen reageren met de cyanogene bestanddelen om blauwzuur te vormen. Maar dit is slechts een theorie, geen bewezen feit. Koken zou de voederwaarde verlagen en de positieve effecten van lijnzaad verminderen.

Hoeveelheid
Over de hoeveelheid te voeren lijnzaad (rauw of gekookt, heel of gemalen) zijn er eveneens verschillende meningen. Door sommige nutritionisten wordt 100-200 gram per dag voor een volwassen paard als gezondheidsbevorderend gezien. Anderen raden aan om niet elke dag lijnzaad te gebruiken, door de kans op giftige stoffen. In een onderzoek waarbij paarden van ongeveer 500 kg gedurende 42 dagen dagelijks 0,5 kg lijnzaad kregen, werden echter geen negatieve effecten gezien of gemeten*. Wanneer je lijnzaad wilt gaan voeren is het aan te raden om de hoeveelheid langzaam op te bouwen, zoals bij elk nieuw voer wat je introduceert. Lijnzaad bevat naar verhouding veel fosfor en weinig calcium. Wanneer grotere hoeveelheden lijnzaad worden gevoerd (wat overigens niet is aan te raden), is het verstandig  dit hoge fosforgehalte te compenseren met een voedermiddel met veel calcium, zoals luzerne.

Heel, gebroken, gemalen lijnzaad of lijnzaadolie
Lijnzaadolie wordt verreweg het meest gebruikt. Het is handig in gebruik, is zeker niet giftig en heeft grotendeels dezelfde goede eigenschappen als heel lijnzaad. Heel lijnzaad kan je aan je paard voeren, maar door de sterke buitenkant kan de opname van de voedingsstoffen uit het lijnzaad minder zijn dan wanneer je gebroken of gemalen lijnzaad voert. Hele lijnzaadjes kunnen niet altijd worden kapot gekauwd en verschijnen regelmatig in de mest. Echter dit blijken vaak lege hulletjes te zijn, waar de meeste voedingstoffen uit opgenomen zijn. Toch zijn de voedingsstoffen het best opneembaar uit gemalen lijnzaad, maar gemalen lijnzaad wordt door het hoge vetgehalte gauw ranzig, daarom kan lijnzaad het beste voor iedere voerbeurt vers gemalen worden.

Lijnzaad kan dus waardevol zijn als toevoeging aan het rantsoen van je paard als bron van calorieën en structuur, en het voegt vetten en omega-verzuren toe aan het rantsoen. Ook de gezondheid wordt bevorderd en het is gunstig om te voeren bij verschillende aandoeningen. Het beste kan versgemalen lijnzaad gevoerd worden met een maximum van 500 gram per dag of lijnzaadolie.

 
*W. O'Neill, S. McKee, A. F. Clarke, 2002. Flaxseed (Linum usitatissimum) supplementation associated with reduced skin test lesional area in horses with Culicoides hypersensitivity. Can J Vet Res. 66(4): 272–277.

Lees meer: Verschillen tussen lijnzaadolie en zonnebloemolie

Naar het fabels en feiten archief | Naar de home pagina