Ir. Marike Jacobs

Ir. Marike Jacobs


Marike is afgestudeerd aan Wageningen Universiteit voor de masteropleiding Animal Nutrition en gespecialiseerd in paardenvoeding. Tijdens haar jeugd raakte zij door ervaringen met paarden met diverse gezondheidsproblemen steeds meer geïnteresseerd in voeding. Na haar hbo-opleiding aan HAS Den Bosch besloot zij zich verder in dier- en paardenvoeding te specialiseren. Regelmatig verschijnt op VoerVergelijk een column van haar hand.

Overvitaminering en -mineralisering



'Baat het niet, dan schaadt het niet’, dat is vaak het motto wanneer het over vitamines en mineralen gaat. Bij de meeste mensen is alleen bekend dat een selenium-overschot gemakkelijk kan ontstaan wanneer er krachtvoer én supplementen worden gevoerd. Met de overige sporenelementen, mineralen en vitamines wordt veel minder rekening gehouden.

In Nederland kan een paard meestal niet leven op gras of ruwvoer alleen. Vaak ontstaan er dan tekorten, niet aan energie of eiwit, maar aan de rest. Die tekorten kunnen worden aangevuld met behulp van krachtvoer, of, als er geen extra energie en eiwit nodig is, een supplement. Maar vaak is het onduidelijk of en waaraan een tekort bestaat en worden supplementen lukraak ingezet.

Omdat niemand zijn paard tekort wil doen, wordt er bij de keuze van een krachtvoer gekeken naar de vitamine- en mineralengehaltes. Verschillende merken en producten worden dan tegen elkaar af gezet. Het product met de hoogste vitamine- en mineralengehaltes wordt beter verkocht, met als gevolg dat producenten steeds meer vitamines en mineralen aan het voer toevoegen. Tot aan het idiote toe.

De bacteriën in de blinde en dikke darm produceren het gehele vitamine B-complex, welke vervolgens ten goede komen aan het paard. Een paard met een enigszins gezonde darm, heeft daarom geen aanvulling van B-vitamines uit krachtvoer of supplementen nodig, en al helemaal geen 30 mg per kilogram voer…

Hetzelfde geldt voor vitamine C; een paard maakt deze zelf in grote hoeveelheden aan in de lever, en een ‘normaal’ paard, zonder leverafwijkingen, heeft geen vitamine C-aanvulling nodig. Alleen paarden die heel hard moeten werken, en daardoor extra veel antioxidanten verbruiken, kunnen gebaat zijn bij een aanvulling. Bij senioren kan ook soms een vitamine C tekort optreden, omdat de lever minder goed werkt.

Vitamine B en C zijn wateroplosbare vitamines. Hiervan kan geen overschot ontstaan, omdat al het ongebruikte met de urine het lichaam verlaat. Vitamine A, D en E zijn echter een ander verhaal. Deze zijn vetoplosbaar, en worden in het vetweefsel opgeslagen. Een overschot aan deze vitamines kan wel degelijk schadelijk zijn.

Tekorten en overschotten aan mineralen en sporenelementen zijn wat complexer, omdat hierbij ook de verhoudingen tussen de elementen moeten kloppen. Voorbeelden hiervan zijn de calcium/fosfor/magnesium en ijzer/koper/zink/mangaan. Kloppen de verhoudingen niet, dan kan er aan het ene of andere element een tekort of een (groot) overschot ontstaan.

Van het ruwvoer zijn de gehaltes aan vitamines, mineralen en sporenelementen meestal onbekend. Vaak wordt er dan ook bijgevoerd op basis van de dagbehoefte, zonder rekening te houden met het ruwvoer. Overschotten en scheve verhoudingen kunnen zo heel gemakkelijk ontstaan, met alle gevolgen van dien. Een ruwvoeranalyse kan uitkomst bieden wanneer je wil weten wat je paard nog nodig heeft.

In de meeste gevallen is de vitaminering en mineralisering van het krachtvoer zo ontzettend hoog, dat je specifieke tekorten alleen kunt oplossen met een enkelvoudig supplement (met twee of drie elementen). Met uitzondering van een aantal elementen (zoals magnesium en vitamine E-selenium), zijn deze haast niet te krijgen. Alleen specialisten kunnen een specifiek supplement samenstellen op basis van de behoefte van een bepaald paard.

Voerproducenten overdrijven met hun toevoeging van vitamines en mineralen, maar dat veroorzaken we zelf. Kies niet klakkeloos voor het product met de hoogste gehaltes. Laat je ruwvoer analyseren en probeer vervolgens op basis van de behoefte het juiste krachtvoer en eventueel supplement te kiezen.

Lees meer:
Column: De (on)zin van supplementen




meer columns | Naar de home pagina




Reacties (0)







Naam
E-mail
Update Houdt mij op de hoogte

Reactie