Vanavond zag ik in EénVandaag een reportage over de belabberde situatie in de Oostvaardersplassen. Het natuurgebied is de laatste maanden veel in het nieuws, vanwege de hongerdood die de grote grazers, waaronder een kudde Konikspaarden, sterven. De populatie is te groot in verhouding tot de hoeveelheid voedsel die na deze strenge winter nog beschikbaar is. Voorstanders van het gebied willen geen menselijk ingrijpen, maar ondertussen zijn de dieren graatmager en loopt de sterfte al op tot boven de 700 dieren. Verwacht wordt dat aan het einde van de winter meer dan duizend dieren het leven hebben gelaten. Tegenstanders willen dat er bijgevoerd wordt, maar ook daar zitten haken en ogen aan.

De Oostvaardersplassen is een 5600 hectare tellend natuurgebied, waarvan de helft bestaat uit water. Om een stukje ‘oernatuur’ te creeëren, liet Staatsbosbeheer hier in de jaren ’80 twintig Konikspaarden los, samen met 32 heckrunderen en later ook 57 edelherten. De populatie grote grazers is inmiddels toegenomen tot ongeveer 4000 dieren. Maar nu is het voedsel op. Bosjes karkassen, net gestorven en nog stervende dieren worden door wandelaars en omwonenden gevonden. In de uitzending van Eénvandaag waren alleen edelherten te zien, maar je kunt je voorstellen dat de Konikspaarden in ditzelfde gebied er hetzelfde aan toe zijn.

Er is een afschotbeleid, om ‘onnodig lijden’ te voorkomen. Eén van de jagers in de uitzending van Eénvandaag vertelt dat dieren worden afgeschoten als ze een conditiescore van 1 hebben en bepaalde symptomen gaan vertonen. Dan ben je aan de late kant, vind ik. En dat is zacht uitgedrukt. De dieren worden moedwillig aan hun lot overgelaten, omdat het ‘de natuur’ is. Het plaatsen van dieren in een omheinde omgeving en er vervolgens niets meer aan doen, is het bewust creëren van hulpbehoevende dieren, aldus Dirk Boon, Hoogleraar dier en recht in EénVandaag.

Natuur is natuur, en in de natuur gaan dieren dood van de honger. Dat zeggen de voorstanders van de Oostvaardersplassen, en daar ben ik het mee eens. Alles draait om voortplanten en éten. Maarten Frankenhuis, emeritus hoogleraar diergeneeskunde, zegt in EénVandaag dat de populatie groeit totdat ze het hek tegenkomen, en dan ontstaat er verhongering. Zo werkt het toch ook in de natuur? De populatie kan zo groot worden als de voedselvoorziening toelaat, hek of geen hek. Maar dat neemt niet weg dat de dieren daar door mensen geplaatst zijn, en niet kunnen vertrekken uit het gebied. En dat een hongerdood een langzame, zeer pijnlijke dood is, zoals  CDA tweedekamerlid Henk Jan Ormel zegt, is ook een feit.

Sommige mensen vinden dat de dieren bijgevoerd moeten worden. Maar dan blijft de populatie groeien tot in den treure, en dat lijkt me niet de bedoeling. Het afschotbeleid mag wat mij betreft ernstig worden aangescherpt, zeker in een winter als deze. Hoe deze dieren lijden is absoluut onnodig. Maar bij een scherper afschotbeleid kun ook je kanttekeningen maken. Natuur draait om overleven, en het recht van de sterkste is daarbij van vitaal belang, Alleen de dieren die zich het beste aanpassen aan de omgeving, planten zich voort. Zo ontstaat een populatie die perfect past bij de situatie. En wie zijn wij dan om met een scherp afschotbeleid te bepalen wie er wel op eigen kracht doorheen komt en wie niet?

Er kleven veel bezwaren aan zowel het ingrijpen als aan het niet ingrijpen. Ik ben het dan ook eens met meneer Boon in EénVandaag,  dat het een mislukt experiment is. Het was een goedbedoelde poging om oernatuur terug te brengen in Nederland, maar dat is onmogelijk, want om oernatuur staat per definitie geen hek. Staatsbosbeheer moet de natuur in de inmiddels Doodsvaardersplassen echt ZELF zijn gang laten gaan. Zonder grote grazers, zonder hek en zonder menselijk ingrijpen in wat dan ook. Natuur heeft geen mensen nodig.

Uitzending EénVandaag: http://player.omroep.nl/?aflID=10727657
Informatie over sterfte van Konikspaarden in dit gebied: http://www.oostvaardersplassen-sterfte.nl/

Wil je dat er iets gebeurd? Teken de petitie: http://petities.nl/petitie/stop-dierenleed-in-natuurpark-oostvaardersplassen