Ir. Marike Jacobs

Ir. Marike Jacobs


Marike is afgestudeerd aan Wageningen Universiteit voor de masteropleiding Animal Nutrition en gespecialiseerd in paardenvoeding. Tijdens haar jeugd raakte zij door ervaringen met paarden met diverse gezondheidsproblemen steeds meer geïnteresseerd in voeding. Na haar hbo-opleiding aan HAS Den Bosch besloot zij zich verder in dier- en paardenvoeding te specialiseren. Regelmatig verschijnt op VoerVergelijk een column van haar hand.

Seniorenvoeders: scheid het kaf van het koren



Sinds de komst van seniorenvoeders overlijden er minder oude paarden aan ‘verhongering’ door bijvoorbeeld een slecht gebit. Feit is wel dat niet alle seniorenvoeders even ‘goed’ zijn, en zeker niet in alle situaties even goed passen. Bij veel producten ontbreekt het aan wat een senior juist heel hard nodig heeft: ruwvoer! Wat is er ‘anders’ aan een ouder paard en waar moet je op letten bij het kiezen van een seniorenvoer?

Zo gauw een paard de 20 jaar nadert, is zijn lijf dusdanig veranderd dat er extra aandacht voor de voeding nodig is. Het gebit is niet meer wat het was, de stofwisseling wordt minder efficiënt en de organen zijn minder functioneel. Hierdoor worden er minder voedingsstoffen uit het normale voer gehaald. Meer voeren leidt niet altijd tot succes: een slechter gebit en een minder goede vertering zorgen voor meer onverteerde resten in de dikke darm, met bijvoorbeeld diarree of koliek als gevolg.

Voor een senior wordt het steeds lastiger om langstengelig ruwvoer te eten. Gras gaat meestal nog wel, maar van hooi, kuil en stro worden steeds meer proppen gedraaid en uitgespuugd. Dit betekent dat een paard behoorlijk wat minder ruwvoer binnenkrijgt, wat hij juist enorm hard nodig heeft. Dat is dan ook één van de belangrijkste aandachtspunten bij het kiezen van een seniorenvoer. Draait je paard proppen van zijn ruwvoer? Zo ja, kies dan altijd een 2-1 seniorenvoer, ofwel een seniorenvoer wat óók ruwvoer kan vervangen, bijvoorbeeld door toevoeging van bietenpulp, zemelen, maar ook vooral gehakseld ruwvoer, wat eventueel in een korrel is geperst, zoals luzerne en hooi.

Naast het aandeel ruwvoer in een seniorenvoer, is ook een beperkte hoeveelheid zetmeel van belang. Door een minder efficiënte vertering is de kans op onverteerd zetmeel namelijk groot. Een beperkte hoeveelheid zetmeel (<18%) die goed beschikbaar is, zoals bijvoorbeeld uit gepofte of (met warmte en vocht) gevlokte granen, is een prima aanvullende energiebron. Daarnaast is ook wat extra vet wenselijk als energiebron. Een seniorenvoer mag gerust een vetgehalte van 7% of hoger hebben!

Bij geen enkel voer is de vorm zo belangrijk als bij een seniorenvoer. Wanneer er veel kiezen ontbreken, kan het voer niet goed fijngemalen worden en verslechtert de vertering. Alle niet-ruwvoer ingrediënten in een seniorenvoer zijn daarom bij voorkeur gemalen en al dan niet in een brokje geperst. Zo is het in feite ‘voorgekauwd’ en hebben de verteringsenzymen een groot oppervlak om op in te werken. Voor het aandeel ruwvoer geldt deze voorkeur niet: een paard heeft namelijk niet alleen ruwe celstof nodig, maar ook echt ‘structuur’. Dat wil zeggen: stukken gras/luzerne langer dan 8mm. Dit vormt veel volume in de darm, stimuleert de darmwerking en vertraagt de doorloopsnelheid, waardoor de spijsvertering langer de tijd krijgt om zijn werk goed te doen en het milieu in de darm optimaal blijft. Een goed seniorenvoer bevat daarom altijd een groot deel grofgeperste hooibrok/grasbrok of goed gehakselde luzerne en/of hooi, en mag ook met meerdere kilo’s per dag (4 kg+ wanneer nodig) gevoerd worden!

Als laatste is een goede eiwitkwaliteit belangrijk; al is dit voor de gebruiker vaak moeilijker te controleren. Als de vertering niet meer optimaal is, komt een deel van het eiwit onverteerd in de dikke darm, waardoor de pH daar te hoog wordt en allerlei schadelijke bacteriën een kans krijgen. Het eiwit in het voer moet dus zo goed mogelijk beschikbaar zijn. Goede eiwitbronnen zijn het bladstof van luzerne en bijvoorbeeld (gemalen) lijnzaad.
Laat je bij het kiezen van een seniorenvoer niet alleen leiden door de naam van het product! Er zijn genoeg muesli’s en brokken in omloop die als een seniorenvoer worden verkocht, maar eigenlijk een ‘normaal’ voer zijn met hooguit wat meer vitamines en mineralen. Een ouder paard met een minder-dan-optimaal gebit heeft hier niet voldoende aan!

NB: wanneer een paard een slecht gebit heeft verdient het de voorkeur om het (senioren-) voer nat te voeren. Dat kan met ieder product (door het 1 op 1 met water te mengen, volg bij producten met bietenpulp de aanwijzingen op de verpakking), maar producten met veel zachte korrels/brokken en weinig losse granen zijn het meest geschikt.

NB 2: wanneer je geen seniorenvoer naar je zin gevonden krijgt, kun je het ook prima zelf samenstellen. Gebruik dan een beperkte hoeveelheid goede kwaliteit brok en vul dat aan met een goede, grove hooibrok/grascob/wiesencob, die je vervolgens nat voert. Als je paard geen normaal ruwvoer meer wegkrijgt, voer dan minimaal 7 kg grascobs per dag!

Het is wel goed om altijd normaal ruwvoer te blijven aanbieden; de meeste paarden blijven er toch wel een beetje mee bezig en hoe meer kauwbewegingen ze maken hoe beter voor de maag!


 




meer columns | Naar de home pagina




Reacties (4)



Renate Boomgaard
08-02-2016 20:19
Bedankt voor het informatieve stuk over voeding voor oudere paarden. Onze cpony is 23, zeer vitaal, krijgt ponybrok, zonnebloemolie en hooi, soms wat magnesium. Wat zou een goede, grofgeperste hooibrok voor hem zijn? Ik zie door het kaf het koren niet meer...
bij voorbaat dank voor je reactie.
mvg
Renate Boomgaard

Marike Jacobs
08-02-2016 20:56
Beste Renate, in de 5e alinea van de column staat \'hooibrok\' genoemd, als je daarop klikt kom je op een pagina met de hooibrokken die op voervergelijk te vinden zijn. Deze zijn allemaal geschikt!
Vriendelijke groet,
Marike

Monique
01-05-2019 10:14
Beste Voervergelijk,

Ik ben al een tijd op zoek naar een voer voor mijn kwpn-er van bijna 27. Zoals er in het stuk beschreven staat, zijn veel seniorvoeren niet compleet genoeg en zijn er voeren die niet speciaal voor senoiren bedoeld zijn, geschikter. Dat is alleen zeer lastig zoeken. Hij is nog topfit en werkt 5 dagen per week, onder het zadel of aan de longe. Verder heeft hij een wat gevoelige maag en heeft een hoge behoefte aan eiwitten. De Cavalor fiberforce icm 18plus vam
Pavo en de subli Seniores Priores (aangepast naar het werk war hij per dag doet) gaat op zich prima, alleen zijn de luzerne stukjes in de fiberforce te lang en te hard. Hebben jullie een idee van een voer (of een combinatie) waar ik hem goed mee kan onderstuenen? De Seniores Priores krijgt ie van stal, dus die blijft sowieso. Daar kan ik niet meer van Voerendaal 2x daags een halve schep, anders eet hij het niet op.... Alvast bedankt!

Groet,
Monique

VoerVergelijk.nl
01-05-2019 20:40
Beste Monique, aangezien VoerVergelijk een onafhankelijke website is kunnen wij helaas geen merken of producten adviseren. Via onze zoekfunctie (http://www.voervergelijk.nl/paardenvoer-zoeken) kun je eenvoudig een voer zoeken met een hoog eiwitgehalte en eventueel andere wensen die je hebt. Veel succes! Met vriendelijke groet, VoerVergelijk.nl





Naam
E-mail
Update Houdt mij op de hoogte

Reactie